بهرام سالکی

حکایتی از مثنوی گرگ نامه - سروده ی بهرام سالکی
----------------------------------------------
ابلهی کـــــرد از فقیهی ایـــــن ســـــــــــؤال :
مشــــــــکلی دارم مـــــــن از بـــاب مَبـــــــــال

هست ابریقی مــــــــــــرا ، ایــــن ســـــــــالها
کـــــــــآیدم ، در کـــــــار حـاجــــات قضــــــــــــا

لیکــــــــن از بخت بَـــــد و جـــــــور زمــــــــــان
تـــازگی افتــــــــــــاده ســـــــــــــــوراخی درآن

گـــــــر چه خــــود بر دُمّ و سَر سـوراخ داشت
مَنفــــذی هم چــــــرخ ، مــاتحتش گــذاشت

تــــا شـــــوم فــــــــــارغ ز انجـــــــام عمـــــــل
می شــوم مُضطـــــر چـــو خَــر انــدر وَحَل (1)

جــــای آب آیــــــــــد ازآن ابــــــــریق ، ریح (2)
مـــن بمـــــانم ، شـــــرم و ایــن فعــــل قبیح !

مُسهلی خــــــــــورده ست ابــریقم مگــــــر ؟
کـــــو شــــــود از بنــــــده فـــــــارغ زودتــــــر !

تا به ســـــر منـــــــزل رسد ایـــن قــــــــافـــله
آمـــــــــــدم تــــا حــل کنی ایـــــن مســــــئله

رهنمـــــودم ده کنــــــون بـــا رأی خـــــــــویش
تـــا بیــــابم راه اســـــــتنجای خـــــــــویش (3)

آن فقیهــــــش گـفت ، از روی مـــــــــــــــــزاح
بعــــد ازیـــن ، هـــــــر وقت رفتی مستــــــراح

تــا نــرفتـــــه فـــــــرصت تیـــــــــرت ز شست
خـــــــود بشـــــو ، تــا آب در ابــــریق هست !

پس ، فــــــــــراغبــــــــــــال در بیت الخَـــــــلاء
کُــن همــــــــــه حــــاجــــــــات نفست را روا !

***
گــــویمت ، هــــــرچنــــــــــد بی منطــق بُـــوَد
یـــا کــه تشــــــــــــبیه مَــعَ الفـــارق بُـــوَد (4)

ایــن مثــــل ، مصــــــــداق عقـــــــل آدمیست
وقت حاجت ، چون که می خواهیش ، نیست

در جــــوانی عقــــــــــــل می آیــد بــه کــــــار
تــا دهــــــد مـــــــــا را ز دنیـــــــــــا زینهــــــــار

ره بَــــرَد مــــــــــا را ز آفــــــــــــاتِ جهـــــــــان
مشــــفقانه ســـــوی آغــــــــــــــوش امــــــان

در ره لغــــــــــــزنــده گیــــــــــرد دســــــــتمان
پاســــبان بــاشــد چـــــــو بینـــد مســـــتمان

شـــام مستی ، هی کنـــد : بــازآ به هــــوش
روز سُستی گــــــــــویدت : اینک بکـــــــــــوش

در نشیبِ عمــــــــــــــر گــــــــردد ریســــــمان
در فـــــــــــــــراز زنـــدگـــــــــــانی ، نـــردبــــان

در کهـــــــــولت ، عقـــــــل و تدبیــــــر و دهـــا
نــوشــــــــــداروییست شــخص مُـــــــــــرده را

چــــون که گُل پــژمرد و گلشن شد خراب (5)
ریشه را دیگــــــــــر چه محتـــــاجی بـــه آب ؟

بعــــــــــد از آنکــه آردهــــــــــــــــــا را بیــختی
لاجــــــــــرم ، غـــــــــربـــال خــــــــــود آویختی

بعــــــــــد از آنکــه راه کج نشــــــــــــــــناختی
گنج عمــــــــــر خــــــــــــود دریــن ره بــــاختی

گـــــر بجــــــوشد عقلت از بـــــالا و پست (6)
خــــود چه حــــاصل ، رفته فرصت ها ز دست
-------------------------------------------------------------------------------------
1 � وَحَل : گِل

2 � ریح : باد

3 � استنجا : عمل شست و شوی بعد از قضای حاجت

4 - مع الفارق : متفاوت - غیر قابل قیاس

5 - مصرع از مولویست :
چون که گل بگذشت و گلشن شد خراب / بوی گل را از که جوییم از گلاب

6 - تعبیر از مولویست : آب کم جو تشنگی آور بدست / تا بجوشد آبت از بالا و پست